| فعل آینده در زبانها و گویشهای ایرانی |
مقاله 1، دوره 1، شماره 1، بهار و تابستان 1395، صفحه 7-26 اصل مقاله (1356 K) |
نوع مقاله: مقاله پژوهشی |
نویسندگان |
محرم رضایتی کیشه خاله 1 ؛ آرزو ابراهیمی دینانی2 |
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان |
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان |
چکیده |
فعل آینده در زبانهای ایرانی از دورۀ باستان تاکنون با تحولاتی همراه بودهاست. در فارسی باستان ساخت خاصی به نام آینده وجود نداشت و غالباً از وجه التزامی برای اشاره به آینده استفاده میشد. در اوستایی، علاوهبر وجه التزامی، فعل مستقل آینده نیز وجود داشت که از این ساخت تنها وجه اخباری و صفت فاعلی موجود است. در گروه غربی زبانهای ایرانی میانه، خلأ کاربرد فعل آینده با وجه مضارع التزامی و مضارع اخباری جبران میشدهاست. در گروه شرقی زبانهای ایرانی (سغدی و خوارزمی)، فعل آینده با افزودن پسوند زمانساز به آخر فعل واژگانی ساخته میشد. در فارسی دری، و به تبعِ آن در فارسی نوشتاری امروز، فعل آینده از ترکیب شکل تصریفی فعل معینِ «خواستن» و فعل واژگانی (در شکل مصدر کامل یا کوتاه) بنا میشود. اما در فارسی گفتاری معمولاً این شیوه کاربردی ندارد و عملاً مضارع اخباری جانشین آن گردیدهاست. در بیشتر گویشهای ایرانی ویژگی فعل ِآینده مشابه فارسی گفتاری است. در این مقاله ضمن بررسی سیر تحول تاریخی فعل آینده از گذشته تا به امروز، چگونگی ساخت آن در برخی از گویشهای ایرانی مطالعه شدهاست |
کلیدواژگان |
فعل آینده؛ ایرانی باستان؛ ایرانی میانه؛ فارسی نو؛ گویشهای ایرانی |
چابک غزال...
ما را در سایت چابک غزال دنبال می کنید
برچسب : فعل ماضي يبدأ بحرف الياء,فعل الامر,فعل مضارع,فعل الخير,فعل ماضي,فعل ماضي بحرف الياء,فعل الندامة,فعل امر يبدأ بحرف الياء,فعل چیست,فعل معتل, نویسنده : charvadeho بازدید : 221 تاريخ : دوشنبه 22 شهريور 1395 ساعت: 6:36